Op welke leeftijd komt een spierziekte voor?

Spierziekten komen in alle leeftijdsgroepen voor, hebben verschillende oorzaken en tasten op hun eigen manier de spieren aan. Dit kan het moeilijk maken om een spierziekte te herkennen en nauwkeurig te diagnosticeren.

Soms is een spierziekte aangeboren, maar blijft deze jaren onopgemerkt omdat de symptomen mild zijn. Het kan ook zijn dat de ziekte zich pas op latere leeftijd ontwikkelt. Maar ongeacht wanneer deze ontstaat, kan een spierziekte fysieke beperkingen veroorzaken. Het herkennen van symptomen die spierziekten van elkaar onderscheiden, helpt om in een vroeg stadium een spierziekte vast te stellen.

Wat zijn de oorzaken van spierziekten?

Spierziekten kunnen verschillende oorzaken hebben en zijn op een aantal manieren in te delen. Een uitgebreide lijst met spierziekten en informatie vind je op de website van Spierziekten Nederland.

Wat zijn proximale en distale spierziekten?

Proximale spierziekten tasten vooral de proximale spieren aan. Proximale spieren zijn de spieren die zich het dichtst bij je romp bevinden zoals bovenbenen, heupen, bovenarmen, schouders en de romp zelf. Distale spierziekten tasten de distale spieren aan. Distale spieren zijn de spieren die zich ver van je romp, heupen en schouders bevinden. Denk aan je handen, vingers, voeten en tenen.

De verschillende spierziekten die de proximale spieren aantasten en progressieve spierzwakte veroorzaken (de symptomen verergeren in de loop van de tijd), kunnen erg op elkaar lijken. Het kan daarom lastig zijn ze van elkaar te onderscheiden.

Deze pagina afdrukken

 

Voorbeelden van proximale spierziekten

Hieronder staat een beschrijving van proximale spierziekten en hun oorzaken. Een uitgebreide lijst vind je op de website van Spierziekten Nederland .

 

Ziekte van Pompe
Ziekte van Duchenne
Becker spierdystrofie
Myasthenia gravis
Polymyositis
Limb-Girdle spierdystrofie
Facioscapulohumerale spierdystrofie

Ziekte van Pompe

De ziekte van Pompe, ook glycogeenstapelingsziekte type II genoemd, is een zeldzame, erfelijke spierziekte. De ziekte wordt veroorzaakt door een verstoorde stofwisseling in de spiercellen, waardoor een bepaalde suiker (glycogeen) zich ophoopt in de spiercellen. Door deze ophoping raken spiercellen beschadigd. Je spieren worden steeds zwakker en je krijgt meer moeite met lopen, opstaan uit een stoel, omdraaien in bed en traplopen.

De ziekte van Pompe is erfelijk en wordt dus doorgegeven via je genen. De manier van overerven is autosomaal recessief. Krijg je 2 defecte exemplaren (een van je moeder en een van je vader), dan heb je de ziekte van Pompe. Krijg je van één van je ouders een defect gen, dan zal het normale gen overheersen en ervoor zorgen dat je de ziekte zelf niet hebt. Je bent dan wel drager van de ziekte en kan je het gen doorgeven aan je kinderen.

De symptomen van de ziekte van Pompe verschillen van persoon tot persoon en kunnen op elke leeftijd ontstaan. Baby’s met de ziekte van Pompe hebben vaak een vergroot hart en een ‘slap’ lijfje. Oudere kinderen en volwassenen die de ziekte ontwikkelen krijgen meestal als eerste problemen met spieren in hun benen en heupen. Lopen, traplopen, opstaan uit een stoel gaan moeilijk. Andere symptomen zijn spierzwakte in armen en schouders, waardoor naar boven reiken met een gestrekte arm steeds moeilijker gaat, ochtendhoofdpijn en kortademigheid tijdens het sporten. De ernst van de symptomen en de mate waarin ze verergeren variëren sterk.

De ziekte van Pompe is een progressieve ziekte. Dat wil zeggen dat de ziekte in de loop van de tijd verergert.

Symptomen bij baby’s verergeren over het algemeen sneller dan bij oudere kinderen en volwassenen.

Bezoek de website www.ziektevanpompe.nl voor meer informatie.

Ziekte van Duchenne

De ziekte van Duchenne (Duchenne Muscular Dystrophy) is een erfelijke aandoening die wordt veroorzaakt door een gebrek aan het eiwit dystrofine. Dit eiwit zorgt ervoor dat spiercellen intact blijven. Een gebrek aan dit eiwit veroorzaakt progressieve aftakeling (de ziekte verergert in de loop van de tijd) en zwakte van de spieren.

Het beschadigde gen bevindt zich op het X-chromosoom, één van de chromosomen dat het geslacht bepaalt. Door deze manier van overerving komt de ziekte vooral bij jongens voor.

De ziekte treedt meestal op tussen het derde en vijfde levensjaar, hoewel de eerste symptomen ook al eerder zichtbaar kunnen zijn. Het tast eerst de spieren van de heupen, bekken, dijen  en schouders  aan en zal zich later uitbreiden naar de spieren in armen, benen en romp. De aangetaste spieren kunnen niet meer gebruikt worden.

Een symptoom van de ziekte van Duchenne is de manier waarop iemand loopt: op de tenen en licht waggelend en onhandig. Je ziet ook wel eens een verdikking van de kuiten, door abnormaal spierweefsel. Later kan de ziekte zich ontwikkelen met mogelijke symptomen als verzwakking van de hartspieren en het middenrif , met ademhalingsproblemen tot gevolg.

Bezoek de website van Spierziekten Nederland voor meer informatie.

Becker spierdystrofie

Becker spierdystrofie lijkt op de ziekte van Duchenne. De ziekte wordt, net als bij de ziekte van Duchenne, veroorzaakt door een afwijking in het gen dat zorgt voor het eiwit dystrofine. Becker spierdystrofie ontwikkelt zich echter langzamer en minder voorspelbaar dan de ziekte van Duchenne.

Becker spierdystrofie veroorzaakt bij oudere kinderen en jong volwassenen een verzwakking in de spieren rond heupen, bekken en dijen en schouders.

De ernst, ontwikkeling en prognose van de ziekte van Becker variëren van persoon tot persoon. Net als bij de Ziekte van Duchenne kunnen patiënten een verdikking in de kuiten, een onstabiele loop en hart- en ademhalingsproblemen ontwikkelen.

Bezoek de website van Spierziekten Nederland voor meer informatie.

Myasthenia gravis

Myasthenia gravis (MG) ontstaat wanneer het immuunsysteem, dat het lichaam normaalgesproken beschermt tegen infecties, verstoord raakt en de signalen tussen spieren en zenuwen aanvalt. Bij de spierziekte Myasthenia Gravis worden de signalen van de zenuwen niet goed overgedragen aan de spieren. De verbinding is als het ware verstoord. Dit gebeurt wanneer het immuunsysteem dat het lichaam beschermt tegen infecties onvoldoende functioneert.

Hoewel de aard en de symptomen kunnen verschillen zijn dubbel zien, hangende oogleden (ptosis) en moeite met kauwen en slikken  bekende symptomen. De ziekte ontwikkelt zich naar de nek en kaken om vervolgens ook de armen en schouders  en de onderste ledematen  aan te tasten.

Bezoek de website van Spierziekten Nederland voor meer informatie.

Polymyositis

Polymyositis betekent letterlijk 'ontsteking van spieren’. Deze spierziekte is een auto-immuunziekte met een progressief verloop. Dat betekent dat de ziekte in de loop van de tijd zal verergeren. In een normale situatie beschermt het immuunsysteem ons tegen ziekten en infecties. Bij een auto-immuunziekte verloopt die bescherming niet goed, waardoor het lichaam antistoffen of anticellen aanmaakt tegen het eigen weefsel. Bij Polymyositis valt het immuunsysteem het spierweefsel aan. Waarom dit gebeurt is moeilijk of niet te achterhalen. Wel zien we dat bepaalde virussen, sommige geneesmiddelen en erfelijkheid een rol kunnen spelen.

De eerste verschijnselen van Polymyositis zijn spierzwakte en soms spierpijn in de spieren van schouders en bovenarmenheupen en dijen  en nek. De klachten verschillen van mild tot ernstig. In ernstige gevallen is het spierweefsel in de longen of het hart ontstoken, waardoor ernstige ademhalings- en hartproblemen kunnen ontstaan. Polymyositis komt vaker voor bij vrouwen en ontstaat meestal als je ouder bent dan 20 jaar.

Bezoek de website van Spierziekten Nederland voor meer informatie.

Limb-Girdle spierdystrofie

Limb-Girdle spierdystrofie (LGMD) is een verzamelnaam voor een groep genetische aandoeningen. Bij LGMD is de productie van belangrijke eiwitten voor de spier verminderd. De groep aandoeningen wordt onderverdeeld op basis van de symptomen die ze veroorzaken, de genen die erbij betrokken zijn en de manier waarop deze worden geërfd.

Limb-Girdle spierdystrofie veroorzaakt spierzwakte in schouders en heupspieren. Naarmate de ziekte vordert, zullen de spieren geleidelijk verzwakken. Je hebt moeite met opstaan uit een stoel, traplopen en met gestrekte armen naar boven reiken. Limb-Girdle kan een zogenaamde waggelende gang (aparte manier van lopen) veroorzaken. 

LGMD tast over het algemeen de spieren aan die je bewust aanstuurt, zoals skeletspieren. In sommige gevallen kunnen ook de hartspier en de spieren die te maken hebben met de ademhaling verstoord raken. Daarom is het belangrijk om regelmatig onderzoek te laten doen om complicaties te voorkomen.

Kijk hier voor meer informatie over limb girdle spierdystrofie.

Facioscapulohumerale spierdystrofie

Facioscapulohumerale spierdystrofie (FSHD) is een genetische aandoening die doorgegeven kan worden door één van de ouders of die ontstaat door een toevallige genetische mutatie. De ziekte veroorzaakt in eerste instantie spierzwakte in gezicht, schouders en bovenarmen. In een later stadium kan het ook gehoorverlies, zwakte in buikspieren en heupen veroorzaken.

FSHD ontstaat meestal bij mensen jonger dan 20 jaar. De ziekte ontwikkelt zich over het algemeen langzaam. Bij sommige mensen zijn de symptomen zelfs niet of nauwelijks merkbaar.

Bezoek de website van Spierziekten Nederland voor meer informatie.

 

 

Lijst van symptomen

Bekijk een aantal van de symptomen die passen bij proximale spierziekten.